‘Play in all its rich variety is one of the highest achievements of the human species’
‘Chơi được tất cả các loại trò chơi là một trong những thành tựu cao nhất của loài người’
Brick by brick, six-year-old Alice is building a magical kingdom.
Từng viên gạch một, Alice- 6 tuổi đang xây một vương quốc phép thuật.
Imagining fairy-tale turrets and fire-breathing dragons, wicked witches and gallant heroes, she’s creating an enchanting world.
Tưởng tượng những tháp nhỏ trong truyện cổ tích và những con rồng phun lửa, những mụ phù thủy ác độc và những anh hùng dũng cảm, cô bé đang tạo ra một thế giới đầy mê hoặc.
Although she isn’t aware of it, this fantasy is helping her take her first steps towards her capacity for creativity and so it will have important repercussions in her adult life.
Mặc dù cô bé không nhận thức được điều đó, nhưng sự tưởng tượng này đang giúp bé bước những bước đầu tiên hướng đến khả năng sáng tạo của mình và do đó nó sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của bé khi trưởng thành.
Minutes later, Alice has abandoned the kingdom in favour of playing schools with her younger brother.
Vài phút sau, Alice đã bỏ vương quốc đồ chơi này để chơi cùng với em trai của mình.
When she bosses him around as his ‘teacher’, she’s practising how to regulate her emotions through pretence.
Khi đóng vai giáo viên của người em trai là lúc cô bé đang thực hành khả năng kiểm soát cảm xúc thông qua việc giả làm cô giáo.
Later on, when they tire of this and settle down with a board game, she’s learning about the need to follow rules and take turns with a partner.
Sau đó, khi chúng chán trò chơi này và chuyển sang chơi trò cờ bàn, cô bé sẽ học về sự cần thiết của việc tuân thủ các luật lệ và lượt chơi đối với người tham gia.
‘Play in all its rich variety is one of the highest achievements of the human species,’ says Dr David Whitebread from the Faculty of Education at the University of Cambridge, UK.
‘Chơi được tất cả các loại trò chơi là một trong những thành tựu cao nhất của loài người’ Tiến sỹ David Whitebread đến từ Khoa Giáo dục Đại học Cambridge chia sẻ.
‘It underpins how we develop as intellectual, problem-solving adults and is crucial to our success as a highly adaptable species.’
‘Điều đó củng cố cách chúng ta phát triển như một người trưởng thành có trí thức và kỹ năng giải quyết các vấn đề. Nó cũng rất quan trọng đối với thành công của chúng ta như một loài có khả năng thích nghi cao.’
Recognising the importance of play is not new: over two millennia ago, the Greek philosopher Plato extolled its virtues as a means of developing skills for adult life, and ideas about play-based learning have been developing since the 19th century.
Nhận thức được tầm quan trọng của trò chơi không phải điều gì mới: từ hơn hai thiên niên kỷ trước, nhà triết học người Hy Lạp, Plato đã ca ngợi những lợi ích của nó như một cách để phát triển những kỹ năng trong cuộc sống của người trưởng thành và những ý tưởng về học tập dựa trên trò chơi được phát triển từ thế kỷ 19.
But we live in changing times, and Whitebread is mindful of a worldwide decline in play, pointing out that over half the people in the world now live in cities.
Nhưng chúng ta đang sống trong thời đại luôn thay đổi, và Whitebread lưu tâm đến sự đi xuống của trò chơi trên toàn cầu, ông ra chỉ ra rằng hơn quá nửa dân số thế giới hiện tại đang sống trong các thành phố.
‘The opportunities for free play, which I experienced almost every day of my childhood, are becoming increasingly scarce,’ he says.
‘ Những cơ hội cho những trò chơi miễn phí mà tôi đã từng trải gần như hằng ngày ở thời thơ ấu, đang dần trở nên khó tìm’ ông nói.
Outdoor play is curtailed by perceptions of risk to do with traffic, as well as parents’ increased wish to protect their children from being the victims of crime, and by the emphasis on ‘earlier is better’ which is leading to greater competition in academic learning and schools.
Trò chơi ngoài trời bị hạn chế bởi sự nhận thức về nguy hiểm đến từ giao thông, cũng như bố mẹ đang muốn bảo vệ con cái họ nhiều hơn để chúng không trở thành nạn nhân của tệ nạn, và bằng cách chú trọng vào việc ‘biết càng sớm càng tốt’ đang làm tăng tính cạnh tranh trong học tập cũng như tại các trường học.
International bodies like the United Nations and the European Union have begun to develop policies concerned with children’s right to play, and to consider implications for leisure facilities and educational programmes.
Các tổ chức quốc tế giống như Liên Hợp Quốc và Liên minh Châu Âu đã bắt đầu phát triển các chính sách liên quan đến quyền được vui chơi của trẻ em, và cũng chú trọng tác động đến các trang thiết bị vui chơi giải trí và các chương trình giáo dục.
But what they often lack is the evidence to base policies on.
Nhưng những gì họ thường thiếu là các bằng chứng để xây dựng các chính sách.
‘The type of play we are interested in is child-initiated, spontaneous and unpredictable - but, as soon as you ask a five-year-old “to play”, then you as the researcher have intervened,’ explains Dr Sara Baker.
‘Chúng ta quan tâm đến các loại trò chơi do chính trẻ em khởi xướng, tự phát và không thể đoán trước được, ngay khi yêu cầu một đứa trẻ 5 tuổi phải chơi, thì bạn trở thành một nhà nghiên cứu can thiệp vào loại trò chơi đó’, Tiến sỹ Sara Baker giải thích.
‘And we want to know what the long-term impact of play is. It’s a real challenge.’
‘Và chúng tôi đang muốn biết tác động lâu dài của trò chơi là gì. Nó là một thách thức thực sự’.
Dr Jenny Gibson agrees, pointing out that although some of the steps in the puzzle of how and why play is important have been looked at, there is very little data on the impact it has on the child’s later life.
Tiến sĩ Jenny Gibson đồng ý, chỉ ra rằng mặc dù một số bước trong câu đố về cách thức và lý do tại sao trò chơi lại quan trọng đã được xem xét nhưng có rất ít dữ liệu về tác động của trò chơi đối với cuộc sống sau này của đứa trẻ.
Now, thanks to the university’s new Centre for Research on Play in Education, Development and Learning (PEDAL), Whitebread, Baker, Gibson and a team of researchers hope to provide evidence on the role played by play in how a child develops.
Giờ đây, nhờ vào Trung tâm nghiên cứu mới của trường Đại học trò chơi trong Giáo dục, Phát triển và Học tập (PEDAL), Whitebread, Baker, Gibson và một nhóm các nhà nghiên cứu hi vọng sẽ cung cấp dẫn chứng về vai trò của trò chơi đối với với sự phát triển của đứa trẻ như thế nào.
‘A strong possibility is that play supports the early development of children’s self-control,’ explains Baker.
‘Một khả năng lớn là trò chơi hỗ trợ khả năng tự kiểm soát của trẻ em trong thời gian đầu phát triển’ Baker giải thích.
‘This is our ability to develop awareness of our own thinking processes - it influences how effectively we go about undertaking challenging activities.’
‘Đây là khả năng của chúng ta nhằm phát triển nhận thức về các quá trình tư duy của chính mình. Nó ảnh hưởng đến mức độ hiệu quả khi chúng ta thực hiện các hoạt động đầy thách thức’.
In a study carried out by Baker with toddlers and young pre-schoolers, she found that children with greater self-control solved problems more quickly when exploring an unfamiliar set-up requiring scientific reasoning.
Trong một nghiên cứu được thực hiện bởi Baker với những đứa bé mới tập đi và những đứa trẻ mẫu giáo, cô phát hiện rằng những trẻ với khả năng tự kiềm chế tốt hơn thì giải quyết vấn đề nhanh hơn khi khám phá một điều mới lạ đòi hỏi những lập luận khoa học.
‘This sort of evidence makes us think that giving children the chance to play will make them more successful problem-solvers in the long run.’
‘Các bằng chứng này khiến chúng tôi nghĩ rằng cho trẻ em cơ hội chơi sẽ giúp chúng giải quyết vấn đề thành công hơn về lâu dài.’
If playful experiences do facilitate this aspect of development, say the researchers, it could be extremely significant for educational practices, because the ability to self-regulate has been shown to be a key predictor of academic performance.
Theo các nhà nghiên cứu, nếu các kinh nghiệm vui chơi tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển này, thì nó có thể cực kỳ ý nghĩa đối với giáo dục thực tiễn, bởi vì khả năng tự điều chỉnh đã được chứng minh là yếu tố dự báo chính về kết quả học tập.
Gibson adds: ‘Playful behaviour is also an important indicator of healthy social and emotional development.
Gibson cho biết thêm: ‘Hành vi vui chơi cũng là một chỉ số quan trọng cho sự phát triển xã hội và cảm xúc lành mạnh’.
In my previous research, I investigated how observing children at play can give us important clues about their well-being and can even be useful in the diagnosis of neurodevelopmental disorders like autism.’
Trong nghiên cứu trước đây, tôi đã nghiên cứu cách quan sát trẻ em trong lúc chơi có thể cho chúng ta có được những manh mối quan trọng về sức khỏe của chúng và thậm chí có thể hữu ích trong chẩn đoán rối loạn phát triển thần kinh như tự kỷ.
Whitebread’s recent research has involved developing a play-based approach to supporting children’s writing.
Nghiên cứu gần đây của Whitebread đã tham gia phát triển một cách tiếp cận dựa trên trò chơi để hỗ trợ trẻ em viết chữ.
‘Many primary school children find writing difficult, but we showed in a previous study that a playful stimulus was far more effective than an instructional one.
‘Nhiều học sinh tiểu học cảm thấy khó khăn, nhưng chúng tôi đã chỉ ra trong một nghiên cứu trước đây rằng sự kích thích bằng trò chơi hiệu quả hơn nhiều so với dùng một bài giảng’.
Children wrote longer and better-structured stories when they first played with dolls representing characters in the story.
Trẻ em đã viết những câu chuyện dài hơn và có cấu trúc tốt hơn khi lần đầu tiên chơi với búp bê - đại diện cho những nhân vật trong câu chuyện.
In the latest study, children first created their story with Lego*, with similar results.
Trong nghiên cứu mới nhất, trẻ em lần đầu tiên tạo ra câu chuyện với Lego với những kết quả tương tự.
‘Many teachers commented that they had always previously had children saying they didn’t know what to write about.
‘Nhiều giáo viên nhận xét rằng trước đây luôn có những đứa trẻ nói rằng chúng không biết phải viết gì.
With the Lego building, however, not a single child said this through the whole year of the project.’
Tuy nhiên, với lắp ghép Lego, không có đứa trẻ nào nói điều này trong suốt một năm thực hiện dự án’.
Whitebread, who directs PEDAL, trained as a primary school teacher in the early 1970s, when, as he describes, ‘the teaching of young children was largely a quiet backwater, untroubled by any serious intellectual debate or controversy.’
Whitebread, người chỉ đạo PEDAL, được đào tạo thành một giáo viên tiểu học vào đầu những năm 1970, khi đó theo sự mô tả của ông ‘việc dạy dỗ trẻ em phần lớn là một nơi yên tĩnh, không xảy ra bất kỳ tranh luận hay tranh cãi nào.
Now, the landscape is very different, with hotly debated topics such as school starting age.
Bây giờ, viễn cảnh rất khác, với các chủ đề tranh luận sôi nổi như độ tuổi bắt đầu đến trường.
‘Somehow the importance of play has been lost in recent decades.
Bằng cách nào đó tầm quan trọng của trò chơi đã bị mất đi trong những thập kỷ gần đây.
It’s regarded as something trivial, or even as something negative that contrasts with “work”.
Nó được coi như một thứ gì đó tầm thường, hoặc thậm chí là một thứ gì đó tiêu cực đối lập với ‘công việc’.
Let’s not lose sight of its benefits, and the fundamental contributions it makes to human achievements in the arts, sciences and technology.
Chúng ta không thể bỏ qua lợi ích và những đóng góp nền tảng của trò chơi cho những thành tựu mà con người đã đạt được trong nghệ thuật, khoa học và công nghệ.
Let’s make sure children have a rich diet of play experiences.’
Hãy chắc chắn rằng trẻ em có những trải nghiệm trò chơi bổ ích và giá trị.
Từ vựng trong bài
toddler: trẻ mới tập đi
autism: Chứng tự kỉ
at play: đang chơi (collocation)
have important repercussions: gây ra những hậu quả nghiêm trọng
spontaneous: tự phát
bodies: tổ chức
enchanting world: thế giới đầy mê hoặc
regulate: kiểm soát
scarce: khan hiếm
trivial: tầm thường, nhỏ nhặt
lose sight of: không còn nhìn thấy ai hay điều gì
neurodevelopmental disorder: rối loạn tâm lý (thần kinh)
facilitate: làm cho thuận lợi
academic performance: kết quả học tập
play school with: vui chơi cùng
follow rule: tuân thủ luật lệ (collocation)
millennia: thiên niên kỷ
curtail: hạn chế, sụt giảm
extoll: ca ngợi
be mindful of: lưu tâm đến
long-term impact on: tác động lâu dài lên (collocation)
pretence: sự giả vờ
Tra từ điển